ฟังด้วยสติ…ของขวัญสำหรับคนที่คุณแคร์

ฟังด้วยสติ…ของขวัญสำหรับคนที่คุณแคร์

          คุณเคยเข้าใจผิดกับคนที่คุณแคร์ความรู้สึกไหม ? บางครั้งก็เป็นเพียงเรื่องที่ต่างฝ่ายต่างคิดและกังวลไปเองเท่านั้น สาเหตุหนึ่งมาจากปัญหาการสื่อสารระหว่างกันนั่นเอง แล้วเราจะป้องกันหรือแก้ไขปัญหาเหล่านี้ได้อย่างไร ? ท่านติช นัท ฮันห์ ได้แนะแนวทางไว้ในหนังสือชื่อ The Art of Communicating (2014) ดังนี้

• ในการที่จะสื่อสารกับผู้อื่นได้ดี ก่อนอื่นเราต้องเข้าใจตัวเองก่อน และเนื่องจากคนส่วนใหญ่มักไม่ค่อยได้สื่อสารกับตนเอง เราจึงมีปัญหาในการสื่อสารกับผู้อื่นด้วย
• การสื่อสารมีอยู่ 2 ประเภท คือ 1) แบบเกื้อหนุน ซึ่งเต็มไปด้วยความเข้าอกเข้าใจและพลังบวก 2) แบบเป็นพิษ ซึ่งเต็มไปด้วยความรู้สึกในแง่ลบ เช่น ความโกรธ หรือความหงุดหงิดผิดหวัง
• ดังนั้น ขั้นแรกเราต้องเข้าใจวิธีการสื่อสารของตนเอง ซึ่งจะทำได้ด้วยการ “ฝึกเจริญสติ”  ในที่นี้ท่านติชเน้นไปที่มีสติตระหนักรู้ฐานกายและตามดูลมหายใจ
  
• เมื่อเรามีสติอยู่กับสภาวะในปัจจุบันขณะของกายใจของเรา เราจะสามารถถอยออกมาดูตัวเราได้อย่างเป็นกลาง ทำให้เราสามารถมองเห็นและหยุดตัวเองได้ก่อนที่จะกล่าวอะไรในแง่ลบออกไป
  
• นอกจากนี้ การมีสติยังช่วยให้เราไม่รู้สึกเจ็บปวดไปกับคำพูดของอีกฝ่ายด้วย เราจะมีเมตตาเข้าใจอีกฝ่ายว่าที่เขาพูดเช่นนั้นเพราะตัวเขารู้สึกทุกข์
  
• บางครั้งเราอาจจะยังไม่รู้จักคนที่เรารักหรือคนใกล้ชิดเราดีพอ ทั้งนี้ เพราะเรายังไม่ได้ “ฟัง” เขาดีพอ
  
• วิธีการฟังให้ดีคือ การ “ฟังด้วยสติ” นั่นก็คือ การรับฟังสิ่งที่อีกฝ่ายสื่อสารออกมาโดยไม่เข้าไปวิเคราะห์ วิจารณ์ หรือตัดสิน แต่ให้ตั้งใจรับรู้ “ความรู้สึก” ของอีกฝ่ายให้ดี (บางครั้งสิ่งสำคัญที่สุดที่อีกฝ่ายสื่อสารออกมาคือ “ความเงียบ” หรือการไม่พูดอะไรออกมานั่นเอง – ผู้เขียน)
  
• จุดประสงค์ของการ “ฟังด้วยสติ” คือ การเข้าไปช่วยอีกฝ่ายให้พ้นทุกข์ ดังนั้น จึงควรปล่อยให้อีกฝ่ายได้มีโอกาสระบายความรู้สึกออกมาก่อน เขาจะเข้าใจผิดอย่างไรค่อยว่ากันทีหลัง
  
• เพียงอีกฝ่ายเห็นว่าเราแคร์และพยายามฟังเขาอย่างเข้าอกเข้าใจ เขาก็จะรู้สึกดีขึ้นบ้างแล้ว
  
• เราสามารถแสดงความรู้สึกรักและขอบคุณอีกฝ่ายได้โดยใช้ประโยคพิเศษสามประโยค คือ
  1) “ฉันอยู่ที่นี่เพื่อเธอนะ” การที่เรายืนหยัดอยู่เคียงข้างใครนั้นเป็นของขวัญที่ดีที่สุดที่เราจะให้เขาได้ ให้ตั้งใจกล่าวประโยคนี้ด้วยสติและเมตตา เขาจะสัมผัสได้ 2) “ฉันรู้ว่าเธออยู่ตรงนั้นเพื่อฉันนะ และฉันมีความสุขมาก” การทำให้คนที่เรารักตระหนักว่าเขามีความหมายอย่างไรต่อเราเป็นสิ่งสำคัญมาก 3) “ฉันรู้ว่าเธอรู้สึกทุกข์ ดังนั้น ฉันจึงอยู่ที่นี่เพื่อเธอ” ประโยคนี้เป็นการตอกย้ำให้คนที่เรารักทราบว่าความรู้สึกของเขาสำคัญสำหรับเรา
  
• ประโยคพิเศษประโยคอื่น ๆ ที่เราสามารถใช้ได้คือ คือ 1) “ฉันรู้สึกเป็นทุกข์นะ ช่วยฉันที” 2) “ฉันรู้สึกมีความสุขจัง” (โดยไม่ต้องรอโอกาสพิเศษ) และ 3) “คุณก็พูดถูกส่วนหนึ่งนะ” (ใช้เมื่ออีกฝ่ายต่อว่าเราหรือชมเรา)
  
• พูดความจริงเสมอ และต้องเข้าใจว่า คนอื่นอาจจะมองโลกต่างจากเรา ดังนั้น จึงควรสื่อสารในวิธีที่เขาเข้าใจ
  
• เรียนรู้ที่จะฝึกเจริญสติด้วยกันทั้งคู่
  
• อย่าลืมตามดูลมหายใจ และตั้งใจฟังด้วยสติ…เสมอ

Cr ภาพจาก funutilities

ขอขอบคุณข้อมูลและภาพประกอบจาก เรื่องดี ๆ จากดร.ณัชร, www.facebook.com/DrNashSiamwallaPhD