|
ไขข้อสงสัย! ทำไมเราถึงเป็นโรค "ภูมิแพ้"
เอะอะ ๆ ก็จาม น้ำมูกไหล ผื่นแดงขึ้นตามตัว แขนขา คอ อาการเหล่านี้คนที่เป็น “ภูมิแพ้” เท่านั้นที่จะเข้าใจ สาเหตุของโรคภูมิแพ้มาจากไหน รักษาให้หายขาดได้ไหม แล้วทำอย่างไรถึงจะไม่เป็นภูมิแพ้
โรคภูมิแพ้ คืออะไร ?
โรคภูมิแพ้ คือ โรคทางเดินหายใจที่พบมากที่สุดโรคหนึ่งในผู้ป่วยคนไทย โดยเฉพาะประชาชนที่อาศัยอยู่ในเขตพื้นที่อากาศไม่บริสุทธิ์ เช่น เขตเมืองริมถนน เขตอุตสาหกรรม เหมืองแร่
สาเหตุของโรคภูมิแพ้
โรคภูมิแพ้คือภาวะที่ร่างกายมีปฏิกิริยากับโปรตีน หรือสารก่อภูมิแพ้จากสิ่งแวดล้อม ซึ่งก่อนหน้านี้อาจจะเคยเป็นอันตราย หรือไม่เคยเป็นอันตรายกับผู้ป่วยมาก่อนก็ได้
อาการของโรคภูมิแพ้
เมื่อร่างกายเกิดปฏิกิริยากับสารนั้น ๆ ร่างกายก็จะหลั่งสารตามเนื้อเยื่อต่างๆ ก่อให้เกิดอาการอักเสบ เช่น ที่ผิวหนัง ดวงตา ปอด จมูก ลำไส้ ก่อให้เกิดอาการผื่นคัน ตาอักเสบ ตาแดง น้ำตาไหล คัดจมูก น้ำมูกไหล หายใจไม่ออก แน่นหน้าอก บางรายหากอาการหนักอาจถึงขั้นเสียชีวิตได้
แพ้อาหาร ถือเป็นโรคภูมิแพ้ ?
ใช่ การแพ้อาหารก็ถือเป็นโรคภูมิแพ้อย่างหนึ่ง นอกจากนี้ยังมีโรคหอบหืด ลมพิษ อาการแพ้ยา แพ้แมลงบางชนิด หรือแพ้สิ่งอื่น ๆ ทั้งจากธรรมชาติ และสิ่งสังเคราะห์ได้ทั้งนั้น
เข้าใจกระบวนการของการเกิดโรคภูมิแพ้
ขั้นของการเกิดโรคภูมิแพ้นั้นเริ่มจากการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ ไม่ว่าจะด้วยการสูดดม การสัมผัสกับผิวหนัง หรือจากการรับประทานอาหาร จากนั้น เมื่อสารก่อภูมิแพ้เข้าสู่ร่างกาย ระบบ
ภูมิคุ้มกันก็จะตอบสนองต่อสารเหล่านั้นด้วยการหลั่งสารก่อการอักเสบต่าง ๆ ที่ไปกระตุ้นให้เซลล์เกิดการพัฒนาระบบภูมิคุ้มกันจนสามารผลิตแอนติบอดีต่อสารก่อภูมิแพ้นั้น ๆ คราวนี้เมื่อในร่างกายมีแอนติบอดีก็จะทำให้ร่างกายมีความไว (Sensitive) ต่อสารก่อภูมิแพ้ชนิดนั้นๆ เพิ่มมากขึ้น
เมื่อร่างกายได้รับ หรือมีการสัมผัสกับสารก่อภูมิแพ้ในครั้งต่อมาอีก ระบบภูมิคุ้มกันและแอนติบอดีก็จะตอบสนองและก่อให้เกิดการกระตุ้นของเซลล์ชนิดหนึ่งที่เรียกว่า แมสต์เซลล์ (Mast
Cell) ที่จะหลั่งสาร ฮีสตามีน (Histamin) ซึ่งนับเป็นตัวการสำคัญที่ทำให้เกิด
อาการที่ไม่พึงประสงค์ของโรคภูมิแพ้ โดยสิ่งเหล่านี้เมื่อเข้าสู่ร่างกายแล้วก็อาจทำให้เกิดอาการแพ้ได้
• เกสรดอกไม้ หรือเรียกในอีกชื่อหนึ่ง คือ ไข้ละอองฟาง
• ไรฝุ่น ซึ่งเป็นสารก่อภูมิแพ้ที่พบได้มากในครัวเรือน
• อาหาร โดยเฉพาะถั่วบางชนิด อาหารทะเล ไข่ และนมวัว
• พิษจากแมลงกัดต่อยบางชนิด รวมไปถึงอาการแพ้เหล็กในของผึ้ง
• สะเก็ดเล็ก ๆ ของผิวหนัง หรือขนสัตว์
• ยา โดยเฉพาะ ยาไอบูโพรเฟน แอสไพริน และยาปฏิชีวนะบางชนิด อาทิ อามอกซีซิลิน
• ยางที่ใช้ในการทำถุงมือและถุงยางอนามัย
• สารเคมีที่ใช้ในครัวเรือน เช่น สารเคมีในผงซักฟอกและน้ำยาเปลี่ยนสีผม
ทำไมคนถึงเป็นภูมิแพ้มากขึ้น ?
• ขาดการออกกำลังกาย พึ่งอากาศหายใจจากเครื่องปรับอากาศมากเกินไป
• ขาดความแข็งแรงตั้งแต่เป็นเด็กเล็ก เพราะดื่มนมแม่ไม่มากพอ ทำให้ภูมิคุ้มกันต่ำ
• รับสิ่งแปลกปลอมจากอาหารมากขึ้น เช่น สี และกลิ่นสังเคราะห์
• ผ้าห่ม หมอน พรมบนพื้น ไม่สะอาดเพียงพอ
• อากาศภายในบ้านถ่ายเทไม่สะดวก
• อาศัย หรือใช้ชีวิตอยู่ในพื้นที่ที่มลภาวะไม่ดี เช่น เขตก่อสร้าง อุตสาหกรรม และอยู่ใกล้แหล่งจราจร (ริมถนน)
• การสูบบุหรี่
• กรรมพันธุ์
ส่วนใหญ่ สารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้ มีอะไรบ้าง ?
สารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้ในอากาศ
• ฝุ่น แมลงสาบ ขนสัตว์เลี้ยง เช่น สุนัข แมว เกสรดอกไม้ เชื้อรา
สารที่ก่อให้เกิดภูมิแพ้ในอาหาร
• อาหารทะเลจำพวกกุ้ง ปลาหมึก หอย ปู นมวัว นมถั่วเหลือง ไข่ แป้ง หรืออาหารบางจำพวก
วิธีรักษาโรคภูมิแพ้
1. หลีกเลี่ยงสิ่งที่ทำให้เราเกิดอาการภูมิแพ้ทั้งหมด (หลังจากที่ทราบว่าเป็นภูมิแพ้อะไร)
2. ดูแลตัวเองให้แข็งแรงอยู่เสมอ ทั้งพักผ่อนให้เพียงพอ ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ ทานอาหารให้ครบหมู่ และอยู่ในสภาพแวดล้อมที่ดี ให้ร่างกายมีภูมิคุ้มกันที่ดี ต่อต้านสิ่งแปลกปลอมในร่ายกายได้ดี
3. การใช้ตัวช่วยดี ๆ อย่างสเปรย์สำหรับพ่นจมูก ที่เป็นผลิตภัณฑ์จากน้ำทะเลบริสุทธิ์จากทะเลเอเดรียติกเป็นส่วนประกอบหลัก และผ่านกรรมวิธีทำให้สะอาดปราศจากเชื้อ ไม่ใส่วัตถุกันเสียและสารเติมแต่งใด ๆ มีความเหมาะสมสำหรับการทำความสะอาด ให้ความชุ่มชื้นแก่โพรงจมูก เมื่อมีอาการจมูกแห้งหรือระคายเคืองภายในจมูก และช่วยบรรเทาอาการหายใจลำบาก
หากคุณเป็นผู้ป่วยโรคภูมิแพ้ วิธีที่ง่ายที่สุดคือหลีกเลี่ยงจากสิ่งที่ทำให้เราเกิดอาการแพ้ และรักษาร่างกายให้มีสุขภาพที่แข็งแรงอยู่เสมอ เท่านี้อาการของโรคภูมิแพ้ก็ทุเลาลงมาก จนอาจจะหายเป็นปกติได้นะคะ เป็นกำลังใจให้ทุกคนค่ะ
Cr. Sanook
|
