ทำไมหน้ากากอนามัยธรรมดาจึงป้องกัน PM 2.5 ไม่ได้
ช่วงเวลาที่ผ่านมา หลายคนมีความตื่นตัวเรื่องปัญหาฝุ่นละอองพิษ PM 2.5 มากขึ้น และเรียนรู้ว่าจะปกป้องตัวเองจากมลภาวะชนิดนี้อย่างไร แต่รู้หรือไม่คะว่า หน้ากากอนามัยที่สวมใส่กันนั้นไม่ใช่ทุกชิ้นที่จะสามารถปกป้องคุณได้ ตามท้องถนนเรายังเห็นลายคนสวมหน้ากากอนามัยธรรมดาแก้ขัด แต่ที่จริงแล้วเจ้าฝุ่นตัวร้ายยังคงทำลายระบบหายใจได้อยู่ มันเพราะอะไรนั้น ตามมาดูกัน
ฝุ่นพิษ PM 2.5 เล็กมากจนหน้ากากอนามัยธรรมดาต้านไม่อยู่ PM 2.5 คือ ฝุ่นละอองขนาดเล็กไม่เกิน 2.5 ไมครอน เป็นฝุ่นที่มีขนาดเล็กกว่าเส้นผ่านศูนย์กลางของเส้นผม ประมาณ 25 เท่า กล่าวคือ เล็กจนเล็ดลอดขนจมูกเข้าสู่ร่างกายได้ ดังนั้น จึงเป็นพาหะนำสารอื่นเข้ามาในร่างกาย เช่น แคดเมียม ปรอท โลหะหนัก ไฮโดรคาร์บอน อาร์เซนิก และสารก่อมะเร็งจำนวนมาก โดยมีแหล่งกำเนิดหลักจากการเผาในที่โล่งของภาคอุตสาหกรรม การเกษตร การขนส่ง-ยานพาหนะ และการผลิตไฟฟ้า
หน้ากากอนามัยแบบไหนที่ควรเลือก หน้ากากอนามัยธรรมดาทั่วไป ป้องกันได้แค่ฝุ่นละอองขนาดใหญ่เท่านั้น ดังนั้น เราต้องหาผ้าปิดจมูกหรือหน้ากากอนามัย ที่มีคุณสมบัติป้องกันฝุ่นละอองที่มีอนุภาคขนาดเฉลี่ย 0.3 ไมครอน ได้มากกว่า 95% หรือที่เขียนระบุว่าสามารถกรอง PM 2.5 ได้ (กรองฝุ่นขนาดเล็กกว่า 2.5 ไมครอนได้)
ถ้าไม่มีหน้ากาก N95 จริง ๆ ทำอย่างไร ถ้าไม่มีหน้ากาก N95 ก็อาจจะเลือกหน้ากากที่มีผงถ่านคาร์บอน พวกนี้ก็สามารถใช้ในลักษณะปิด เหมือนกับหน้ากากอนามัยได้ แต่ว่าต้องมีผงถ่านคาร์บอน เนื่องจากผงถ่านคาร์บอนจะไปสร้างไฟฟ้าสถิต และสามารถดักจับ PM 2.5 ได้ หรืออาจทำหน้ากาอนามัยฉุกเฉิน ดังนี้ 1. หน้ากาก DIY มีอุปกรณ์ คือ หน้ากากอนามัยแบบธรรมดา (หาซื้อได้ทั่วไป) และ ทิชชู่ 2 แผ่น เอามาซ้อนกัน แล้วซ้อนไว้ในหน้ากากอีกที จากนั้นนำมาใช้คาดปิดปากปิดจมูกได้ตามปกติ วิธีนี้เป็นการทำหน้ากาก DIY ใช้เองได้ง่ายๆ โดยสามารถป้องกันฝุ่นละออง PM 2.5 ได้ใกล้เคียงกับหน้ากาก N95 โดยมีข้อมูลอ้างอิงว่า หน้ากากชนิด N95 ช่วยลดฝุ่นละอองขนาดเล็ก PM 2.5 ที่จะเข้าสู่ร่างกายได้ 90.82% ขณะเดียวกันเมื่อใช้หน้ากากอนามัยซ้อนกระดาษทิชชู่ 2 ชั้น ก็ป้องกันฝุ่นละอองได้สูงถึง 90.80% คือ มีประสิทธิภาพเหมือนกัน 2. หน้ากาก 3D EASY MASK จากสถานการณ์ที่หน้ากากอนามัย N95 ขาดตลาด ประชาชนทั่วไปที่ไม่ได้ป่วย ยังสามารถหาซื้อหน้ากากอนามัย 3D EASY MASK มาใช้ได้ อาจจะไม่ป้องกันเท่า N95 แต่ก็ถือว่าดีกว่าไม่ใส่เลย ซึ่งหน้ากากแบบนี้ราคาไม่แพง มีทั้งชนิดกระดาษและผ้า 3. ผ้าชุบน้ำบิดหมาด ๆ เมื่อจำเป็นต้องออกนอกบ้าน หรืออยู่ในที่โล่ง ก็อาจจะใช้วิธีนี้มาช่วยไปก่อน นั่นคือ นำผ้าชุบน้ำ บิดหมาด ๆ มาปิดจมูกและปาก เพื่อช่วยกรองฝุ่นละอองได้ในระดับหนึ่ง ส่วนเด็กเล็ก สตรีมีครรภ์ ผู้สูงอายุ และผู้ป่วย ให้หลีกเลี่ยงการสัมผัสฝุ่นละออง หากไม่จำเป็นอย่าออกจากบ้าน 4. ผ้าหนา ๆ + กระดาษทิชชู่ อีกหนึ่งวิธีที่สามารถทำได้ คือ หาผ้าหนาแล้วเอาทิชชู่ 2 แผ่น ซ้อนไว้ข้างใน แล้วใช้ปิดปากปิดจมูกเมื่อต้องออกนอกบ้าน หรืออยู่ในที่โล่ง สามารถป้องกันฝุ่นละอองได้ในระดับหนึ่ง แต่ป้องกันได้ไม่ดีเท่าการสวมใส่หน้ากาก N95
ถึงตรงนี้หลาย ๆ คนก็คงเข้าใจกันแล้วว่าหน้ากากอนามัยธรรมดาไม่สามารถป้องกันฝุ่น PM 2.5 ได้ ดังนั้นหากขาดแคลนจริง ๆ ต้องมีการประยุกต์ดัดแปลงกันหน่อยนะคะ ทั้งหมดข้างต้นนี้คือวิธีการประยุกต์ที่ถูกต้องและได้รับการแนะนำจากผู้เชี่ยวชาญมาแล้ว หากใครเจอวิธีแปลก ๆ กว่านี้ ก็ขอให้ใช้วิจารณญาณกันค่ะ
มา “สุขใจเพราะเราเลือกดูแลกัน” ด้วยการรู้เท่าทัน “ทำไมหน้ากากอนามัยธรรมดาจึงป้องกัน PM 2.5 ไม่ได้” เมื่อไอให้นึกถึงเฟลมเม็กซ์ และเมื่อรู้สึกระคายเคืองในลำคอให้นึกถึง Flemomile สเปรย์สำหรับช่องปากและลำคอนะคะ
ข้อมูลจาก ไทยรัฐ, จส.100
|