ไขข้อข้องใจ...ป่วยโรคกรดไหลย้อน ทำไมถึงมีเสมหะ?
โรคกรดไหลย้อน ได้ชื่อว่าเป็นโรคที่พบได้บ่อยในวัยทำงาน โดยสาเหตุสำคัญมาจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่ถูกต้องในชีวิตประจำวัน ทำให้กรดจากกระเพาะอาหารจึงไหลย้อนขึ้นมาสู่หลอดอาหารได้มากขึ้น ซึ่งอาการเด่นของโรคกรดไหลย้อนคือ แสบร้อนกลางอกและเรอเปรี้ยวบ่อยๆ นอกจากนี้ ผู้ป่วยบางรายอาจมีเสมหะ
โรคกรดไหลย้อน (gastroesophageal reflux disease: GERD) เป็นโรคที่เกิดขึ้นจากพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่ถูกต้อง ทำให้กรดจากกระเพาะอาหารจึงไหลย้อนขึ้นมาสู่หลอดอาหารได้มากขึ้นนั่นเอง ไม่ว่าจะเป็น
• การรับประทานอาหารเสร็จแล้วนอนทันที
• การรับประทานอาหารมันๆ การรับประทานอาหารมากเกินไป จนทำให้เกิดความผิดปกติของหูรูดส่วนปลายหลอดอาหาร
• ความผิดปกติของการบีบตัวของกระเพาะอาหาร
นอกจากนี้ ความอ้วน การสูบบุหรี่ การดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ การดื่มน้ำอัดลมบ่อยๆ การรับประทานผลไม้ที่มีรสเปรี้ยวบ่อยๆ รวมถึงความเครียด ก็ถือว่าเป็นปัจจัยเสริมที่มีส่วนทำให้เกิดกรดไหลย้อนได้เช่นกัน
โรคกรดไหลย้อนนั้นมีหลายอาการ ที่แสดงออกมาทั้งแบบเด่นชัดและแบบซ่อนเร้น อย่างไรก็ตาม อาการเด่นของโรคนี้ คือ
• อาการแสบร้อนกลางอก กล่าวคือ แสบร้อนบริเวณลิ้นปี่ จากนั้นลามมาบริเวณหน้าอกหรือลำคอ ซึ่งอาการจะชัดเจนมากขึ้นหลังจากการทานอาหารมื้อหนัก
• มีอาการเรอเปรี้ยวบ่อยๆ เนื่องจากกรดซึ่งเป็นน้ำที่มีรสเปรี้ยวหรือรสขมไหลย้อนขึ้นมายังปาก
นอกจากสองอาการเด่นข้างต้นแล้ว ผู้ป่วยโรคกรดไหลย้อนอาจมีอาการอื่นๆ ที่อาจแตกต่างกันไป เช่น เจ็บหน้าอก ไอเรื้อรัง สำลักน้ำลาย หายใจไม่ออกในเวลากลางคืน เสียงแทบเรื้อรัง ไซนัสอักเสบ กล่องเสียงอักเสบ เรอบ่อย คลื่นไส้ เจ็บคอ แสบคอ แสบปาก รู้สึกเหมือนมีก้อนอยู่ในคอหรือแน่นคอ มีเสมหะอยู่ในลำคอ หรือระคายคอตลอดเวลา
ป่วยโรคกรดไหลย้อน ทำไมถึงมีเสมหะ?
เมื่อกรดไหลขึ้นมาที่คอหอยจากหลอดอาหาร จะกระตุ้นต่อมสร้างเสมหะในลำคอให้ทำงานมากขึ้น ทำให้มีเสมหะในลำคอได้ นอกจากนั้นกรดที่ไหลย้อนขึ้นมาที่คอ จะทำให้เกิดการอักเสบของเยื่อบุลำคอ ทำให้กลไกในการกำจัดเสมหะของเยื่อบุลำคอผิดปกติไป ทำให้มีเสมหะค้างอยู่ที่ลำคอได้ นอกจากนั้น ถ้าผู้ป่วยเป็นโรคกรดไหลย้อนขึ้นมาที่คอ และกล่องเสียง กรดไหลย้อนที่ออกไปนอกหลอดอาหาร อาจไปถึงเยื่อบุจมูกทางด้านบน และกระตุ้นต่อมสร้างน้ำมูกในโพรงจมูกให้ทำงานมากขึ้นทำให้มีน้ำมูก หรือมีเสมหะไหลลงคอได้
จัดการปัญหาเสมหะกวนใจด้วย เฟลมเม็กซ์-เอซี โอดี (Flemex-AC OD) เม็ดฟู่ละลายเสมหะ 1 เม็ด มียา Acetylcysteine 600Mg ใช้เพื่อช่วยลดความเหนียวข้นของเสมหะ ทำให้ร่างกายกำจัดเสมหะได้ง่ายขึ้น บรรเทาอาการไอและเจ็บคอ ช่วยแก้พิษพาราเซตามอลหรือลดความเป็นพิษต่อตับจากการได้รับยาพาราฯเกินขนาด ลดการอักเสบในปอด ช่วยกำจัดสารพิษและสารอนุมูลอิสระ กระตุ้นภูมิคุ้มกัน รับประทานวันละ 1 ครั้ง โดยละลายยาในน้ำ 1 แก้ว รอให้ฟองฟู่หมดแล้วดื่ม
สิ่งสำคัญในการรักษาโรคกรดไหลย้อน คือ การปรับเปลี่ยนพฤติกรรมการใช้ชีวิตที่ไม่ถูกต้อง อันเป็นสาเหตุของโรค จะช่วยให้ผู้ป่วยมีอาการน้อยลงป้องกันไม่ให้เกิดอาการ และลดการกลับมาเป็นซ้ำได้
