ควรทำอย่างไร หากเกิดอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน
อาการเวียนศีรษะบ้านหมุนเป็นปัญหาสุขภาพที่พบได้บ่อยในยุคนี้ โดยเฉพาะในผู้ใหญ่ ที่น่ากลัวคือ อาการนี้อาจส่งผลกระทบหรือรบกวนการใช้ชีวิตประจำวัน เช่น การทำงาน ออกกำลังกาย การขับขี่ยานพาหนะ รวมถึงสุ่มเสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย คำถามคือ ควรทำอย่างไร หากเกิดอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน
อาการเวียนศีรษะบ้านหมุน (vertigo) หมายถึง อาการเวียนศีรษะแบบรู้สึกหมุนหรือโคลงเคลง ผู้ป่วยจะรู้สึกว่าสิ่งแวดล้อมรอบตัวหมุนหรือตนเองกำลังหมุนไป โดยที่ตัวเราอยู่นิ่ง คล้ายกับเมาเหล้า หรือรู้สึกโคลงเคลงทั้งที่อยู่กับที่หรือไม่มีการเคลื่อนไหว ทำให้เสียการทรงตัว เดินไม่สะดวก หากมีอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนอย่างรุนแรง มักมีอาการอื่นร่วมด้วย อาทิ คลื่นไส้ อาเจียน หูอื้อ มีเสียงในหู เหงื่อออก ฯลฯ ความน่ากลัวของอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน คือ เมื่อเวียนศีรษะบ้านหมุนจะเสียการทรงตัว ทำให้เสี่ยงต่อการล้มหรืออุบัติเหตุต่าง ๆ
วิธีปฏิบัติตัวหากเกิดอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน มีดังนี้
1. ถ้ามีอาการเวียนศีรษะบ้านหมุนขณะเดิน ให้หยุดเดินทันที หาที่นั่งพัก เพื่อป้องกันการล้มและอุบัติเหตุที่อาจเกิดขึ้น
2. ถ้าเวียนศีรษะบ้านหมุนขณะขับรถ ให้จอดรถข้างทางเปิดไฟฉุกเฉินทันที
3. ถ้าเวียนศีรษะบ้านหมุนมาก ให้นอนพบพื้นราบโดยไม่เคลื่อนไหว พยายามมองไปยังวัตถุหรือจุดใดจุดหนึ่งนิ่ง ๆ ไว้ จนอาการดีขึ้นจึงค่อย ๆ ลุก หากรู้สึกง่วงนอนควรนอนหลับพักผ่อนให้อาการดีขึ้น
4. ถ้าผู้ป่วยเคยมีประวัติโรคที่เกี่ยวข้องกับหูชั้นใน เช่น โรคน้ำหูไม่เท่ากัน หรือโรคหินปูนในหูชั้นในเคลื่อน เป็นต้น แนะนำให้รับประทานยาประจำตัวก่อน หากอาการยังไม่ดีขึ้นให้รีบมาพบแพทย์
5. หากมีอาการร่วม เช่น พูดไม่ชัด กลืนลำบาก เสียงแหบ แขนหรือขาอ่อนแรง ชา ต้องรีบนำตัวส่งโรงพยาบาลทันที
6. หลีกเลี่ยงท่าทางที่ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะในระหว่างเกิดอาการ เช่น การหมุนหันศีรษะเร็ว ๆ, การเปลี่ยนแปลงท่าทางอิริยาบถอย่างรวดเร็ว, การก้มหรือเงยคอมากเป็นเวลานาน, การหันหน้าอย่างรวดเร็ว ฯลฯ
7. หลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดอาการเวียนศีรษะ เช่น ความเครียด, ความวิตกกังวล, การพักผ่อนไม่เพียงพอ, เสียงดัง, แสงจ้า ๆ รวมถึงแสงจากหน้าจอมือถือ, สารก่อภูมิแพ้ต่าง ๆ, การสูบบุหรี่, การดื่มสุรา ชา กาแฟ น้ำอัดลม
8. ดื่มน้ำอุ่นบ่อย ๆ หรือน้ำเกลือแร่ การดื่มน้ำเกลือแร่บ่อย ๆ จะช่วยลดอาการขาดน้ำได้ และช่วยไม่ให้อ่อนเพลีย เนื่องจากมีอาการคลื่นไส้ หรืออาเจียน
9. หากมีประวัติเคยมีอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน ไม่ควรอยู่ในสถานการณ์ที่เสี่ยงต่อการเกิดอุบัติเหตุ เช่น การขับขี่ยานพาหนะ หรืออยู่ในที่สูง
นอกจากนี้ อาการเวียนศีรษะบ้านหมุนสามารถบรรเทาได้ด้วยการรับประทานยา เมอริสล่อน (Merislon) โดยตัวยา Betahistine mesylate ในเมอริสล่อนออกฤทธิ์ช่วยเพิ่มการไหลเวียนของเลือดที่ไปเลี้ยงสมอง เพิ่มการไหลเวียนของเลือดในหูชั้นใน ทำให้เกิดการลดการคั่งของน้ำเลี้ยงของหูส่วนใน รวมถึงลดความดันภายในหูชั้นใน จึงช่วยบรรเทาอาการเวียนศีรษะบ้านหมุน อาการหัวหมุน วิงเวียนศีรษะ ทรงตัวไม่อยู่ ทั้งยังปลอดภัยสูงและมีผลข้างเคียงต่ำ โดยผู้ใหญ่รับประทานยาเมอริสล่อน ครั้งละ 1-2 เม็ด (ขนาดของยาควรปรับตามอายุ และความรุนแรงของอาการ) วันละ 3 ครั้งหลังอาหาร
สำหรับเคสที่ทำตามข้อแนะนำข้างต้นแล้วยังไม่ดีขึ้น หรืออาการแย่ลง ควรรีบไปพบแพทย์ เพื่อตรวจวินิจฉัยและรักษา โดยการรักษาจะขึ้นอยู่กับสาเหตุและอาการที่ผู้ป่วยเป็นซึ่งแตกต่างกันไปในแต่ละบุคคล
