PM2.5 กับอาการป่วยจากการแพ้ฝุ่น พร้อมวิธีจัดการ
ในช่วงฤดูหนาวถึงต้นฤดูร้อน ค่าฝุ่น PM2.5 ในบรรยากาศจะเพิ่มสูงขึ้นอันเนื่องมาจากปัจจัยความกดอากาศสูง ปรากฏการณ์อุณหภูมิผกผันกลับในชั้นบรรยากาศ และลมสงบ เป็นอุปสรรคต่อการแพร่กระจายของฝุ่นละอองจึงเกิดการสะสมในหลายพื้นที่ สิ่งที่ตามมาคือปัญหาสุขภาพอันมีสาเหตุจากฝุ่นจิ๋ว
PM2.5 คือ ฝุ่นละอองที่มีขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน หรือเล็กประมาณ 1 ใน 25 ของเส้นผม ด้วยขนาดที่เล็กมากนี้เอง ทำให้ฝุ่นละอองพิษ PM2.5 สามารถถูกสูดเข้าลึกถึงทางเดินหายใจและปอด บางอนุภาคยังอาจเข้าสู่กระแสเลือดไหลเวียนไปทั่วร่างกาย ก่อให้เกิดปัญหาสุขภาพมากมาย ในส่วนของอาการป่วยยอดนิยมอันเนื่องมาจากการแพ้ฝุ่น PM2.5 มีดังนี้
1. คัดจมูก/ แสบจมูก/ น้ำมูกไหล
มลพิษในอากาศส่งผลโดยตรงกับระบบทางเดินหายใจและปอด ยิ่งเมื่อฝุ่นละอองอย่าง PM2.5 ที่ไม่สามารถมองเห็นด้วยตาเปล่า ยิ่งสามารถผ่านเข้าสู่ทางเดินหายใจได้ง่ายและรวดเร็ว นำไปสู่อาการคัดจมูก แสบจมูก น้ำมูกไหล หากมีอาการเหล่านี้แนะนำให้ล้างจมูกด้วยน้ำเกลือเพื่อกำจัดฝุ่นละอองและสิ่งแปลกปลอม เคลียร์จมูกให้สะอาด โล่ง หายใจสะดวก
2. ระคายเคืองตา/ ตาแห้ง/ ตาแดง
ผลกระทบจากฝุ่น PM2.5 ในคนปกติทั่วไป จะทำให้ระคายเคืองตา ตาแห้ง และเป็นตาแดงง่ายขึ้น ส่วนในคนที่เป็นภูมิแพ้อยู่แล้ว จะทำให้อาการภูมิแพ้ที่ตา เช่น ตาแดง คัน เคืองตา และขี้ตา เป็นมากขึ้น หากมีอาการเหล่านี้แนะนำให้หยอดน้ำตาเทียมวันละ 4 ครั้ง ส่วนผู้ที่มีอาการตาแห้งอาจหยอดทุก 2 ชั่วโมง ไม่ควรล้างตาบ่อยๆ เพราะจะทำให้ยิ่งตาแห้ง
3. ระคายเคืองผิว/ คัน/ มีผื่น
ฝุ่น PM2.5 สามารถเข้าสู่ร่างการโดยทางการหายใจและผ่านทางผิว หนังโดยตรงทำให้เกิดกระบวนการอักเสบและเกิดสารอนุมูลอิสระ ส่งผลให้เซลล์ในร่างกายและผิวหนังถูกทำลาย หากสัมผัสบริเวณที่มีฝุ่นปริมาณมาก ควรชำระล้างร่างกายให้สะอาดและทำความสะอาดผิวหนังอย่างถูกวิธี หลีกเลี่ยงการขัดถู จากนั้นทาครีมเพิ่มความชุ่มชื้นเพื่อบำรุงผิวให้แข็งแรง
4. เจ็บคอ/ ไอ/ มีเสมหะ
เมื่อหายใจเอาฝุ่นพิษเข้าไปมากๆ สิ่งที่ตามมาคือความรู้สึกระคายคอ เจ็บคอ ไอ มีเสมหะ ซึ่งเป็นกลไกการป้องกันตัวของร่างกายที่พยายามจะขับเอาสิ่งแปลกปลอมออกมา หากมีอาการเหล่านี้แนะนำให้ดื่มน้ำมากๆ เพื่อให้น้ำเข้าไปเพิ่มความชุ่มชื้นให้กับเยื่อบุลำคอ ช่วยลดอาการระคายคอ เจ็บคอลงได้ รวมถึงอาจกลั้วคอด้วยน้ำอุ่นหรือน้ำอุ่นผสมเกลือเล็กน้อย
จัดการปัญหาไอมีเสมหะด้วย เฟลมเม็กซ์-เอซี โอดี (Flemex-AC OD) เม็ดฟู่ละลายเสมหะ 1 เม็ด มียา Acetylcysteine 600Mg ใช้เพื่อช่วยลดความเหนียวข้นของเสมหะ ทำให้ร่างกายกำจัดเสมหะได้ง่ายขึ้น บรรเทาอาการไอและเจ็บคอ ช่วยแก้พิษพาราเซตามอลหรือลดความเป็นพิษต่อตับจากการได้รับยาพาราฯเกินขนาด ลดการอักเสบในปอด ช่วยกำจัดสารพิษและสารอนุมูลอิสระ กระตุ้นภูมิคุ้มกัน รับประทานวันละ 1 ครั้ง โดยละลายยาในน้ำ 1 แก้ว รอให้ฟองฟู่หมดแล้วดื่ม
ทั้งนี้ หากมีอาการผิดปกติอันเนื่องมาจากฝุ่น PM2.5 เช่น ไอบ่อย หายใจลำบาก หายใจถี่ หายใจไม่ออก หายใจมีเสียงวี้ด ใจสั่น แน่นหน้าอก เจ็บหน้าอก คลื่นไส้ เมื่อยล้าผิดปกติ หรือวิงเวียนศีรษะ ให้รีบไปพบแพทย์
